Choroba nowotworowa dotyka psy bez względu na płeć i na wiek. Dość wczesne rozpoznanie umożliwia wdrożenie szybkiego i odpowiedniego postępowania, które ma na celu wyleczenie pacjenta lub poprawę komfortu i długości życia. Na jaki nowotwór może zachorować pupil? Kiedy konieczna jest biopsja u psa? I jakie są objawy raka u psa?
Objawy raka u psa – po czym poznać chorobę?
Nowotwór to jeden z najczęstszych powodów śmierci czworonogów, które ukończyły 10 rok życia. Niestety rak nie oszczędza również młodszych zwierząt. Nowotwory dzieli się na:
1. Niezłośliwe nowotwory u psa – charakteryzują ssie ekspansywnym wzrostem, brakiem naciekania sąsiednich tkanek, a także zdolnością do przerzutowania. Niezłośliwy guz u psa rośnie powoli. Gdy osiągnie konkretny rozmiar, przestaje rosnąć,.
2. Złośliwe nowotwory u psa – charakteryzuje się naciekowym wzrostem oraz wnikaniem komórek w otaczające tkanki. Wykazują one zdolność przerzutowania do innych narządów w organizmie czworonoga.
3. Miejscowo złośliwe nowotwory u psa – rośnie on naciekowo i wnika między struktury tkanek. Jednak nie ma zdolności do odległego przerzutowania.
Objawy nowotworu u psów są różne i zależą one od jego postaci, stopnia zaawansowania, sposobu szerzenia się, a także narządu, w którym znajduje się ognisko choroby. Może zdarzyć się, że guz u psa nie daje o sobie znać, nie ma wpływu na organizm.
Natomiast sama zmiana zostaje wykrywa przez przypadek podczas wykonywania badań diagnostycznych, a nawet i podczas sekcji zwłok. Do najczęstszych symptomów choroby nowotworowej zalicza się:
- podskórne guzy – możesz je wyczuć podczas głaskania pupila. Znajdują się na całym ciele. Najczęściej jest to twardy guz u psa,
- powiększone węzły chłonne – są one objawem chłoniaka. W takim przypadku konieczna jest badanie histopatologiczne oraz biopsja u psa,
- wymioty i biegunka – jeżeli masz pewność, że pupil się nie zatruł, to występowanie tych symptomów może świadczyć o nowotworze układu pokarmowego. Aby potwierdzić przypuszczenia, należy zrobić RTG, USG lub/i endoskopię.
- krwawienie – u niektórych czworonogów występuje krwawienie z pyska, nosa, genitaliów, a także odbytu, kulawizna – rak kości u psa objawia się kulawizną. Dotyczy głownie ras dużych oraz olbrzymich. Do diagnozy konieczne jest wykonanie badania RTG,
- powiększony brzuch – powodem może być rosnący guz na brzuchu psa lub krwawienie. Konieczne jest badanie RTG albo USG, które pozwoli potwierdzić lub wykluczyć zagrożenie,
- brzydki zapach z pyska – wskazuje on na nowotwór jamy ustnej. Diagnoza wymaga wykonania badania RTG, aby sprawdzić, czy rzeczywiście jest guz,
- zaburzenia oddychania – pojawiają się w sytuacji, gdy dojdzie do przerzutów do płuc,
- niedokrwistość – spowodowana krwawieniem. Taka sytuacja ma miejsce, gdy zdiagnozuje się m.in. nowotwór wątroby u psa,
- utrata masy ciała – rak wątroby u psa powoduje spadek wagi,
- gorączka – nowotworom towarzyszy również gorączka.
Najczęstsze rodzaje raka u psa
Rak kości u psa
Rak kości u psa zdarza się dość rzadko. Niestety praktycznie wszystkie z nich, nie będące przerzutami z guzów innych narządów, są nowotworami złośliwymi, a tym samym bardzo groźne dla czworonoga. Nowotwór szybko rośnie, jest inwazyjny, a do tego powoduje ból. Niszczy kości, tym samym doprowadzając do osłabienia oraz złamań patologicznych. Co więcej, kostniakomięsak daje przerzuty już na wczesnym etapie rozwoju.
Ta choroba nowotworowa dotyka szczególnie psów ras dużych i olbrzymich. Jej rozpoznanie nie należy do trudnych zadań. Czasami wystarczy tylko dokładne obejrzenie zdeformowanej kończyny, aby lekarz weterynarii podejrzewał proces nowotworowy. Biopsja u psa w przypadku diagnozy pierwotnego raka kości ma ograniczone znaczenie, ze względu na twardość i uwapnienie badanej tkanki.
W związku z tym diagnozę potwierdza badanie krwi oraz badanie radiologiczne. Te drugie w 100% rozwiewa wszelkie wątpliwości. Po wykryciu kostniakomięsaka zarówno Ty, jako opiekun, jak i lekarz weterynarii, musicie podjąć decyzję, czy w ogóle warto rozpocząć terapię. niestety wybór metod leczenia jest ograniczony.
W większości przypadków leczenie czworonoga, niestety kończy się jego śmiercią.
Rak wątroby u psa
Wątroba u psa, podobnie, jak u człowieka, jest bardzo ważnym organem. Pełni wiele istotnych funkcji. Niestety organ ten narażony jest na zaburzenia funkcjonowania. Jednym z powodów jest nowotwór wątroby u psa. Diagnozuje się go przede wszystkim u starszych psów, zwykle powyżej 10 roku życia.
Guz wątroby u psa może być pierwotny lub przerzutowy. Najczęściej w organie tym rozwijają się zmiany przerzutowe, które pochodzą z kości, gruczołów sutkowych oraz trzustki. Na samym początku objawy kliniczne nie są nasilone. Mogą przypominać symptomy, charakterystyczne dla niewydolności wątroby.
Podczas głaskania wyczujesz guz na prawej stronie u psa oraz powiększenie wątroby. Natomiast w badaniu laboratoryjnym podwyższony będzie poziom ALT, AST, ALP i dehydrogenazy mleczanowej (LDH). Do diagnozy niezbędne jest badanie USG, które uwidacznia ogniskowe, wieloogniskowe oraz rozlane zmiany w obrębie narządu.
Natomiast ostateczne rozpoznanie ustala się dopiero na podstawie histopatologicznego badania wycinka wątroby. Nowotwór w,ątroby u psa objawia się m.in.:
- wymiotami,
- osłabieniem,
- gorączką,
- zażółceniem błon śluzowych
Rak sutka u psa
Nowotwory gruczołu sutkowego u suk to jedne z najczęściej występujących guzów u suk, które nie były sterylizowane. Na podstawie obserwacji klinicznych, stwierdzono, że występowanie guza zależy od czasy wykonanej owariohisterektomi. Im szybciej ją wykonano, tym mniejsze ryzyko pojawienia się zmiany nowotworowej.
Ponadto, na pojawienie się guzów ma wpływ także:
- wiek – szacuje się, że nowotwór dotyka głownie sunie po 5 roku życia,
- rasa – predysponowane do wystąpienia nowotworu, są takie rasy jak: spaniel, pudel, maltańczyk, jamnik, terrier szkocki oraz owczarek niemiecki,
- aktywność hormonalna – długotrwałe stosowanie antykoncepcji hormonalnej, zaburzenia cyklu zwiększają ryzyko rozwoju nowotworu,
- rak płaskokomórkowy – to nowotwór skóry u psa, diagnozowany głównie u starszych psów. Jego głównym objawem jest wyczuwalny guz na prawym boku u psa lub lewym, a także na brzuchu. Narośl wygląda jak niezagojona rana i charakteryzuje się kalafiorowatymi grudkami.
Jednym z objawów klinicznych tego nowotworu jest guz u suki na brzuchu, a dokładnie w obrębie gruczołu mlekowego. Zarówno wielkość, jak i ich wygląd mogą być różne. Zazwyczaj jest to niebolesny, twardy guz u psa.
Rak sutka u psa diagnozuje się na podstawie badania fizykalnego. Wykonuje się również zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej, które pozwala na ocenę wystąpienia przerzutów w przypadku procesów złośliwych.
Tak sutka u psa nie jest leczony ani chemioterapią, ani radioterapią. Nie stosuje się również antynowotworowych leków. Jedyną skuteczną metodą jest operacja, której zakres zależy od zmian nowotworowych.
Drobne, ruchome zmiany obejmują usunięcie samego guza. Natomiast w przypadku zmian ruchowych, wykonuje się mammektomię, czyli usunięcie pakietu gruczołu mlekowego.
Rak skóry u psa
Rak skóry u psa stanowi około 30% nowotworów, które są diagnozowane u psów. 2/3 przypadków to zmiany pojedyncze łagodne, takie jak histiocytoma oraz gruczolaki wywodzące się z gruczołów łojowych. Natomiast rzadziej diagnozuje się złośliwy nowotwór skóry u psa.
Choroby nowotworowe skóry sa proste w diagnozie, dzięki czemu istnieje spore prawdopodobieństwo wczesnego rozpoznania, a tym samym wdrożenia szybkiego i skutecznego leczenia. Wyróżnia się kilka nowotworów skóry u psa:
- brodawczaki – są to łagodne zmiany nowotworowe, które samoistnie się wyleczają po osiągnięciu dojrzałości immunologicznej,
- tłuszczaki – mają charakter łagodny i występują w różnych miejscach na ciele pupila, mastocytoma – świadczy o niej miękki lub twardy guz u psa, który najczęściej występuje na głowie, tułowiu oraz kończynach,
- rak kolczystokomórkowy – to najbardziej złośliwy guz skóry u czworonogów. Najczęściej jest to guz na prawej stronie psa lub lewej, a także na podbrzuszu.
Nowotwór skóry u psa diagnozuje się na podstawie biopsji cienkoigłowej. Badanie to pozwala pobrać i ocenić komórki guza i na tej podstawie postawić trafną diagnozę. Zazwyczaj leczenie polega na chirurgicznym usunięciu nowotworu razem z tzw. bezpiecznym marginesem, czyli bliskimi, zdrowymi tkankami.
Najczęstsze guzy nowotworowe u psów
Guz mózgu u psa
Guz mózgu u psa najczęściej diagnozowany jest u starszych czworonogów. Może być to pierwotny guz u psa, do których zalicza się m.in.:
- oponiaki,
- glejaki,
- wyściołczaki,
- guzy splotu naczyniówkowego,
- guzy przysadki mózgowej.
Mogą być również zmianą o charakterze przerzutowym z innych narządów. Przerzuty powodują m.in. chłoniaki, mięsaki naczyniowe krwionośne, a także guzy gruczołu sutkowego.
Jakie są objawy guza mózgu u psa?
- zaburzenia hormonale,
- apatia,
- zaburzenia chodu,
- napady padaczkowe.
Rozpoznanie nowotworu mózgu następuje poprzez badanie obrazowe mózgu, czyli rezonans magnetyczny. Psi pacjent poddany jest kompleksowej diagnostyce, która obejmuje inne narządy. W ten sposób lekarz weterynarii jest w stanie ocenić ogólny stan zdrowia zwierzaka, a także ewentualnie znaleźć inne zmiany nowotworowe w odległych narządach. Badanie obrazowe umożliwia wstępne określenie rodzaju guza mozga.
Natomiast jednoznaczną odpowiedź daje badanie histopatologiczne usuniętego fragmentu. Znając rodzaj guza oraz jego umiejscowienie, weterynarz zleca odpowiednią terapię. Zmiany, które są położone bardziej zewnętrznie, można usunąć, a następnie zastosować dodatkowe leczenie. Jeżeli guz u psa jest łagodny, to wystarczy wycięcie go, aby wyleczyć czworonoga.
Jeżeli guzy są umiejscowione głębiej albo znajdują się w ważnych dla życia strukturach mózgu, to weterynarz zaleci radioterapię. W przypadku zmian rozległych lub złego stganu pacjenta, uniemożliwiającego leczenie celowane, stosuje się terapię paliatywną. Ma ona na celu przedłużyć życie zwierzęcia w miarę komfortowych warunkach.
Guz na szyi u psa – co robić?
Niezależnie od tego, gdzie występuje guz u psa i jakiej jest wielkości, wymaga niezwłocznej wizyty u lekarza weterynarii. Co prawda, nie każda zmiana świadczy o nowotworze, ale lepiej, aby weterynarz zbadał zmianę jak najszybciej. Lekarz weterynarii przeprowadza badanie fizykalne.
Konieczna jest także biopsja u psa, będąca najprostsza oraz najszybsza metodą, która pozwala na zdiagnozowanie nowotworu. Warto zaznaczyć, że guz u psa pojawia się nie tylko u starszych psów, ale i młodych. U czworonogów, które nie ukończyły jeszcze 3 roku życia, występuje histiocytoma. To łagodna zmiana, która w większości przypadków ustępuje samoistnie. Bardzo często pojawiają się tłuszczaki, które również są łagodnymi zmianami.
Niestety ze względu na lokalizację np. na ścianie klatki piersiowej, są niebezpieczne. Jeżeli zauważysz guz na szyi u psa lub w innym miejscu, nie bagatelizuj zmiany. Zwłaszcza, jeśli zauważysz u pupila również inne objawy, charakterystyczne dla choroby nowotworowej. Lepiej udaj się od razu do lekarza, aby potwierdził lub wykluczył Twoje podejrzenie.
Guz u psa na brzuchu – co zrobić w tej sytuacji?
Zwykły guz u psa nie musi od razu stanowić zagrożenia dla zdrowia czy życia pupila. Wymaga jednak kontrolowania, a także konsultacji z lekarzem weterynarii. Podczas wizyty konsultacyjnej weterynarz ustali przyczynę występowania guzka. W razie wątpliwości zleci wykonanie cytologii. W niektórych przypadkach konieczna będzie biopsja u psa. Na podstawie badań oceni, czy guz jest złośliwy. Do najczęściej pojawiających się zmian o charakterze złośliwym, zalicza się:
- guz sutka – guz sutka u pojawia się głownie u suk, które nie zostały wysterylizowane,
- hemangiosarcoma – inaczej naczyniakomięsak, który jest złośliwym nowotworem komórek śródbłonka. Grudki lub guz u psa na brzuchu ma kolor czerwony lub czarny. Zazwyczaj pojawia się na nieowłosionym obszarze,
- basalioma – duży, twardy guz u psa to bardzo często basolioma, czyli nowotwór przypodstawno-komórkowy, będący w większości zmiana łagodną. Jego leczenie polega na usunięciu w czasie operacji, a same rokowania sa bardzo pomyślne.
Guz u psa na grzbiecie – co robić?
Zmiany nowotworowe oraz nowotworopodobne są do siebie zbliżone. W efekcie opiekun ma problem z odróżnieniem groźnej zmiany od łagodnej. Dlatego każda zmiana, która pojawi się na skórze, powinna być konsultowana z lekarzem weterynarii.
Może się okazac, że guz u psa na grzbiecie czy innym miejscu jest zmianą nienowotworową. Zdarza się to chociazby u psów alergików, które mają skłonności do wolnego gojenia się ran.
Warto jednak być ostrożnym i uważnie obserwować wszelkie zmiany. Pamiętaj również o tym, że nawet w przypadku zmian nowotworowych, nie oznacza to, ze pupil umrze. Operacja guzów w wielu przypadkach przebiega pomyślnie, a pupil chory na raka żyje szczęśliwie przez kilka kolejnych lat.
Nowotwór u psa i jego przerzuty
Najważniejszą cechą nowotworu złośliwego jest zdolność do naciekania i niszczenia okolicznych tkanek, a także zdolność dawania przerzutów do węzłów chłonnych i odległych narządów.
Przerzuty można definiować jako mały, oderwany kawałek, który opuścił gniazdo zmiany nowotworowej, powędrował w inne miejsce i tam zapoczątkował powstanie nowego ogniska choroby. Dość częstym siedliskiem przerzutów różnego pochodzenia jest:
- wątroba,
- kości,
- płuca.
Natomiast rzadszym jest serce, mózg, tarczyca czy skóra.
Ile pies może żyć z rakiem?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, ile pies może żyć z rakiem. Rokowanie zależy od wielu czynników:
- narządu, w którym zdiagnozowany zmiany nowotworowe,
- charakteru – czy jest to nowotwór złośliwy, czy niezłośliwy,
- wielkości guza – z reguły mały guz na brzuchu psa lub innym miejscu daje lepsze rokowania
- wieku zwierzęcia – często u starszych psów niemożliwe jest przeprowadzenie zabiegów, które są niezbędne do wyleczenia raka lub poprawy jakości życia. Taka sytuacja ma miejsce, gdy zdiagnozowany jest m.in. rak wątroby u psa. Po operacji zwierzę poddane jest leczeniu, które trwa nawet kilka tygodni. Pies senior może być tak słaby, że tego nie zniesie,
- przerzutów – występowanie przerzutów na inne narządy zwiększa ryzyko śmiertelności.
Leczenie chorób nowotworowych polega na stosowaniu różnych metod, które mają na celu zabić nieprawidłowe komórki, przy jednoczesnym wyrządzaniu jak najmniejszej szkody dla organizmu czworonoga.
W niektórych przypadkach wystarczy chirurgiczne usunięcie zmiany nowotworowej, aby zwierzę mogło się cieszyć zdrowiem. W przypadku nowotworów złośliwych rokowania są o wiele gorsze i pies żyje od kilku do kilkunastu miesięcy. W skrajnych przypadkach najlepszym rozwiązaniem okazuje się eutanazja.
Profilaktyka nowotworu u psa
Niezwykle istotna jest profilaktyka nowotworowa u psów. Przede wszystkim trzeba pamiętać o:
- pamiętaj o regularnych wizytach w gabinecie weterynaryjnym. Warto przeprowadzać również badania kontrolne, ponieważ im szybciej wykryte zmiany nowotworowe, tym większa szansa na udane leczenie. Możesz je wykonywać co roku, podczas szczepienia przeciwko wściekliźnie,
- odpowiednio zbilansowana dieta – psy, tak jak i ludzie, są narażone na działanie czynników rakotwórczych, które znajdują się w produktach spożywczych. Dokładnie czytaj etykiety i sprawdzaj składy karm dla czworonogów,
- chroń psa przed nadmiernym działaniem promieni słonecznych – zachowaj szczególne środki ostrożności podczas upałów. Możesz stosować specjalne preparaty dla psów, które chronią przed szkodliwym działaniem promieni.