Pasożyty na skórze u psa to problem, z którym boryka się wielu właścicieli. Oprócz pcheł, kleszczy i świerzbowców, spotyka się również nużeniec u psa. Wywołuje on nużycę, zwaną demdekozą. Jak objawia się nużyca u psa i jak ją leczyć?
Nużyca u psa – na czym polega?
Nużyca u psa, nazywana również demodekozą to choroba pasożytnicza, wywołana przez pasożyt Demodex canis. To psi roztocz z czterema parami odnóży o wymiarach 0,3 mm długości i 0,04 szerokości. Nużeniec u psa przenoszony jest z matki na potomstwo w trakcie karmienia oraz pielęgnacji i to zaledwie w ciągu pierwszych trzech dni życia szczeniaków. Te pasożyty na skórze u psa znajdują się przez cały cykl życiowy.
Rozmnażają się na skórze pupila i bytują w mieszkach włosowych, warstwie rogowej naskórkach oraz gruczołach łojowych. Ich pokarmem jest łój oraz zawartość komórek nabłonka. Sam nużeniec u psa nie jest groźny, dopóki pupil jest zdrowy i nie wykazuje obniżonej odporności organizmu. Jednak w sytuacji, gdy pasożyt zacznie gwałtownie się namnażać np. przy spadku odporności pupila, skutkuje pogorszeniem się stanu skóry zwierzaka, a dokładnie:
- można zaobserwować wypadanie sierści,
- pojawia się łupież u psa,
- oczy pupila zaczynają ropieć.
Namnożeniu tych pasożytów sprzyjają także choroby wirusowe, choroby metaboliczne, problemu autoimmunologiczne i alergie. Nużyca psów występuje niezależnie od wieku, płci czy rasy. Jednak niektóre rasy są predysponowane. Najbardziej wrażliwe są psy rasy shar-pei, dalmatyńczyk, dog, doberman, buldog angielski, bulterier, american staffordshire terrier, bokser, owczarek niemiecki, bernardyn oraz west highland white terier.
Objawy nużycy u psa
Niestety do tej pory patogeneza nużycy u psa nie jest całkowicie poznana. W tej kwestii wciąż trwają badanie. Na podstawie zdobytej wieku i naukowych dowodów, wskazuje się przede wszystkim dziedziczną skłonność do choroby. Co więcej, nużyca psów wiąże się z obniżeniem odporności organizmu. Może mieć ono postać naturalną lub jatrogenną, czyli spowodowaną podawanymi zwierzęciu lekami. Nużyca u psów ma charakterystyczne objawy, które zależą od jej postaci. Wyróżnia się:
1. Postać miejscową nużycy
Pasożyty na skórze psa pojawiają się u młodych czworonogów, poniżej 1 roku życia, u których system odpornościowy dopiero się rozwija. Nużeniec u psa zajmuje przede wszystkim oczy, które wyglądają, jakby pies miał okulary. Do głównych symptomów zalicza się: rumień, łuszczącą się skórę, miejscową utratę sierści w okolicach pyska i oczy, na głownie, a także na przednich łapach, tułowiu ii zewnętrznej stronie uszu. Sam świąd jest zazwyczaj łagodny lub umiarkowany i nie wywołuje zbyt dużego dyskomfortu u psa. Ponadto, ta odmiana ustępuje samoistnie. Zazwyczaj nie wymaga leczenia, co wcale nie oznacza, że nie będzie potrzeby konsultacji weterynaryjnej.
2. Postać uogólniona
Uogólniona nużyca psów pojawia się u pupili powyżej pierwszego roku życia. Można ją podzielić na dwa typu ze względu na wiek. Pierwszy to nużyca psów młodych, która pojawia się do 18 miesiąca życia. Najczęściej dotyka psy rasy buldog angielski, bokser, boston terrier, bulterier, mops, shar pei oraz jack russel terrier. Natomiast drugi typ to nużyca psów dorosłych, które ukończyły 4 rok życia. Najczęściej jest skutkiem choroby, która zmniejsza odporność pupila. Oprócz zmian skórnych, nużyca u psa w postaci umiejscowionej, charakteryzuje się:
- wypadanie, włosów,
- zaczerwienieniem oraz obrzękiem skóry,
- pojawieniem się strupów i grudek,
- powiększonymi węzłami chłonnymi,
- gorączką,
- wystąpieniem letargu
- przyciemnieniem skóry,
- stanem zapalnym skóry stóp.
W ciężkich przypadkach może pojawić się odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe, spadek wady, a nawet i posocznica. W takiej sytuacji, zwierzę wymaga natychmiastowej interwencji weterynarza.
Nużyca psów dzieli się również na:
- krostkową, której charakterystycznym symptomem są krosty,
- łuszczącą, łojotokową, w której dominuje łuszczenie się skóry,
- palcową, w której objawy takie jak rumień, ból, świąd i zmiany ropne można zaobserwować na palcach i przestrzeniach między nimi.
Warto pamiętać, że nużyca psów może przebiegać w różny sposób, a objawy mogą być mniej lub bardziej nasilone. U buldogów francuskich pojawiają się niebieskoszare, wyłysiałe zmiany skórne oraz nadkażenia bakteryjne. Natomiast u west highland white terrierów zauważysz przede wszystkim silny świąd oraz zmiany łojotokowe na uszach, brzuchu i wzdłuż kręgosłupa. Natomiast u shar peiów zobaczysz wyłysienia, które wyglądają tak, jakby zrobiły je mole. U niektórych ras charakterystycznym symptomem będą bolesne guzki czy pęcherzyki. To świadczy o tym, że nużyca u psa objawia się różnie i przypomina wiele chorób dermatologicznych np. atopowe zapalenie skóry. Jeśli zauważysz któryś z objawów, koniecznie wybierz się z pupilem do kliniki weterynaryjnej, aby lekarz weterynarii wykluczył lub potwierdził diagnozę nużycy.
Jak przebiega diagnoza nużycy u psa?
Diagnoza nużycy nie jest wcale taka trudna. Lekarz weterynarii przeprowadzi z Tobą dokładny wywiad, obejrzy psa, a także wykona tzw. zeskrobiny skórne. Polega to na zeskrobaniu zmienionej chorobowo tkanki, aby sprawdzić czy rzeczywiście bytują w niej nużeńce.
Następnie weterynarz obejrzy pobrany materiały poszuka w nim jaj, larw, a także dorosłych postaci nużeńca. Może również wykonać badanie mikroskopowe mieszków włosowych, a także zlecić inne badania, aby wykryć infekcje i choroby, które osłabiły układ odpornościowy. Po postawieniu diagnozy, zaleci odpowiednie leczenie.
Leczenie nużycy u psa – jak wygląda?
Leczenie nużycy zależy od tego, jaką postać przybrała choroba. Jeśli nużyca u psa ma postać miejscową, a zmiany są niewielkie i delikatne, to lekarz weterynarii będzie je tylko obserwował. Zleci zeskrobiny skórne, które będzie trzeba wykonać co około 2-4 tygodnie. Może również przepisać suplementy, bogate w witaminy i minerały, które mają na celu wzmocnienie układu odpornościowego. Świetnie sprawdza się preparaty, które w składzie zawierają kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6. Wykazują właściwości przeciwzapalne, a także wpływają na poprawę kondycji skóry.
W przypadku większych i rozległych zmian skórnych, leczona jest specjalnymi preparatami roztoczobójczymi. Podawane są ogólnie lub miejscowo w postaci oprysków albo wcierek. Jeśli badanie wykaże, że miejsce jest nadkażone bakteriami, lekarz zaleci stosowanie antybiotyków. Jeśli nużycy towarzyszy infekcja grzybiczna, podaje się leki przeciwgrzybiczne w postaci wcierek, sprayów czy szamponów. Lekarz może dodatkowo zalecić także stosowanie specjalnych kosmetyków dermatologicznych, które poprawiają kondycję skóry. Pamiętaj jednak, że musza być one stosowane zgodnie z zaleceniami weterynarza! Prognozy dla tego typu schorzenia są dobre. Nieco inaczej leczenie wygląda w przypadku nużycy uogólnionej, które jest o wiele bardziej skomplikowane.
Pierwszym krokiem w leczeniu jest znalezienie pierwotnej przyczyny spadku odporności pupila. Jeśli okaże się, ze jest to jakaś inna choroba,. nazywana potocznie podstawową, należy ją leczyć. Chorobę podstawową wykrywa się na podstawie badania krwi: morfologii, badania biochemicznego, profilu hormonalnego. Lekarz weterynarii może zlecić również badania dodatkowe m.in. biopsję skóry, badanie USG, RTG, a także echo serca.
Leczenie nużycy uogólnionej trwa o wiele dłużej. Lekarz może zalecić leki przeciwbólowe, przeciwzapalne, a także specjalistyczne leki, które stymulują układ odpornościowy. Najważniejsze, aby cała terapia była systematycznie kontrolowana. Weterynarz pobiera zeskrobinę ze skóry co około 3 tygodnie, a później co 3 miesiące.
Czy człowiek może się zarazić nużycą?
Bardzo wiele osób zastanawia się czy człowiek może zarazić się nużycą. Odpowiedź brzmi nie. Pies nie może być przyczyną pojawienia się nużycy u ludzi, ponieważ pasożyt ten nie jest zaraźliwy. Nużyca u człowieka jest wynikiem działania nużeńca ludzkiego. Jeśli Twój pies ma nużycę, nie musisz się od niego izolować. Nie zarazi Cię.
Podkreślamy – Nużyca u psa to choroba, która nie jest zaraźliwa. Nie ma możliwości, aby człowiek się nią zaraził.
