Szczekanie psa jest powszechnie kojarzone z czymś irytującym. Warto jednak bliżej przyjrzeć się temu problemowi, ponieważ pozwoli to zrozumieć, dlaczego i w jakich sytuacjach pies szczeka.
Dlaczego pies może szczekać?
Komunikacja jest nieodzowną częścią funkcjonowania zarówno ludzi, jak i zwierząt. Szczekanie psa jest jego naturalnym sposobem porozumienia się lub wynikającą z chęci zasygnalizowania czegoś. To jeden z trzech sposobów komunikacji psa obok zapachu i mowy ciała.
Problem pojawia się w sytuacji, gdy konieczna jest interpretacja tego zjawiska, ponieważ w zależności od sytuacji nasz pupil może nas w ten sposób:
- ostrzegać – pies szczeka, gdy jest gotowy do ataku i jest to rodzaj jego zapowiedzi. Aby dobrze zrozumieć komunikat, należy w tym momencie zwrócić uwagę równolegle na mowę ciała psa. Jeśli pies szczeka w obecności innych psów lub swoich zabawek czy słodyczy jest to reakcja obronna.
- informować – czasem szczekanie wynika z chęci poinformowania nas o czymś. Z reguły są to różnego typu problemu. Bezradnie stojący i szczekający pies przed przeszkodą niewątpliwie chce nam zasygnalizować problem i szuka w ten sposób pomocy właściciela.
- okazać zadowolenie – jeśli pies merda przy tym wesoło ogonem i szczeka na nasz widok, szczególnie po powrocie do domu chce w ten sposób okazać nam radość.
- wyrazić negatywne emocje – szczekanie może mieć różne natężenie i wpadać w różne tony. Jeśli pies zawodzi, a wręcz skowycze, a wyraz jego pyska, jest smutny, oznacza to, że pies wyraża w ten sposób niezadowolenie. Może w ten sposób sygnalizować ból lub złe samopoczucie. Jeśli natomiast pies bardziej ujada, niż szczeka, to może w ten sposób sygnalizować frustrację. Przy osądzie należy się zastanowić, czy jest ona przyczyną nudy, czy może wyrazem samotności.
Jak widać szczekania, nie można jednoznacznie odczytywać. Pod uwagę należy wziąć również mowę ciała, ale przede wszystkim sytuację. O ile szczekanie jest naturalną psią formą komunikacji – to jednak nadmierne szczekanie jest problemem i odstępstwem od normy.
Wtedy zaczynamy poszukiwać odpowiedzi na pytanie o to, co zrobić, żeby pies nie szczekał. Poniżej zostały opisane najczęstsze problemy związane ze szczekaniem i sytuacje, w których one występują.
Szczekanie psa w nocy
To powszechny problem i zmora dla sąsiadów, jednak w pierwszej kolejności należy się zastanowić nad jego przyczyną. Pies szczeka w nocy, gdy odczuwa niepokój lub lęk. Często prowadzi do tego nieumiejętna zmiana nawyków. Jeśli na przykład pozwalaliśmy zawsze psu spać z nami w łóżku, a nagle nie wyrażamy na to zgody to pies, zaczyna czuć się niepewnie.
Naturalne jest to, że daje temu upust poprzez szczekanie. Bardzo ważna w tej sytuacji jest nasza reakcja. Trzeba pamiętać, że psy szczekają, gdy chcą zwrócić na siebie uwagę, a jeśli udaje im się osiągnąć ten cel to, uznają to za idealną metodę.
Błędem jest również podawanie psu przysmaków, aby go wyciszyć. Czasem szczekanie jest wyrazem znudzenia. Dzieje się tak szczególnie wtedy, kiedy pies nie ma zapewnionej odpowiedniej ilości ruchu w ciągu dnia.
W końcu szczekanie psa w nocy może być próbą zasygnalizowania właścicielowi niebezpieczeństwa. Najczęściej problem ten dotyczy osób mieszkających w hałaśliwej okolicy. W takim przypadku pies czuje się wręcz przyzwyczajony do informowania nas o niebezpieczeństwie.
Pies szczeka na ludzi
Zdarza się, że psy szczekają na widok ludzi niezależnie od miejsca, w którym się obecnie znajdujemy. Trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć, dlaczego pies szczeka. W tej sytuacji może być to intuicyjna reakcja na pojawienie się nowej osoby lub po prostu wyraz zadowolenia, ekscytacji lub rozdrażnienia i złości.
Szczekanie w takim przypadku może spełniać również funkcję informacyjną – pies po prostu oznajmia właściciela o przybyciu nowych gości. Nie wyklucza to jednak obecności innych negatywnych emocji. Zdarza się, że pies szczeka na ludzi, gdy się boi.
Bojaźliwość jest na pewno niepokojącym objawem i niepożądanym u żadnej z ras. Należy jednak pamiętać, że jej pierwotne przyczyny są różne i należy zastanowić się, czy w przeszłości pies miał powody do takiego zachowania.
Pies szczeka na inne psy
Bardzo częstym impulsem do szczekania staje się obecność innych psów i jest to wtedy znak, że pies chce je odpędzić. Najczęściej do takiej sytuacji dochodzi na skutek lęku.
W ten sposób przejawia się również frustracja wynikająca z ograniczenia możliwości zabawy i spotkania z innym psem. Często pies szczeka na inne psy, aby ostrzec je przed atakiem. Wtedy głównym problemem jest niewątpliwie agresja.
Pies szczeka na wszystko
Przyczyny takiego zachowania mogą być dwie: pies czuje się zagrożony lub jego potrzeby nie zostały zaspokojone. Problem często dotyczy psów nadaktywnych, które mają wzmożoną i niezaspokojoną potrzebę ruchu.
Pies szczeka na wszystko również, gdy jego potrzeby nie są w pełni zaspokojone. Bardzo inteligentne psy mają większe wymagania dotyczące różnorodności zadań i oczekują wciąż nowych sposobów na stymulowanie ich intelektu.
Szczekający pies w bloku
To wyjątkowo uciążliwy problem dla sąsiadów, który pojawia się najczęściej w sytuacji, gdy pies jest pozostawiany na wiele godzin sam. Często pies sygnalizuje szczekaniem nudę i chęć zabawy, tym bardziej, jeśli nie ma ich pozostawionych na czas nieobecności właściciela.
Czasem szczekanie psów w bloku jest próbą komunikacji z innymi psami mieszkającymi w bloku.
Szczekający pies na posesji
To domena psów stróżujących, które alarmują w ten sposób właściciela o potencjalnym niebezpieczeństwie. Częściej zdarza się, że jest to naturalna reakcja na ruch i każdy hałas. Przejawami takiego zachowania mogą być:
- nadmierna aktywność,
- zbyt silny instynkt terytorialny,
- wyuczony i nieskorygowany nawyk,
- nadmierna bojaźliwość.
Pies szczeka bez powodu
Najczęstszym przejawem braku lub nieodpowiedniego szkolenia jest szczekanie bez powodu. Często głównym powodem jest nuda, która wynika albo z niezaspokojenia podstawowych potrzeb psa, albo z niedostatecznego ich zaspokojenia.
Należy pamiętać, że szczekanie jest domeną niektórych ras. Małe psy są zdecydowanie bardziej szczekliwe. Bardziej hałaśliwe są również rasy psów myśliwskich.
Zdarza się, że pies szczeka bez powodu, gdy chce na siebie zwrócić uwagę właściciela lub otoczenia. Wtedy można mówić o nadmiernej zaborczości, która bez umiejętnego postępowania i odpowiedniego szkolenia jeszcze bardziej się nasila.
Jak oduczyć psa szczekania?
Wiemy już, dlaczego i w jakich sytuacjach pies najczęściej szczeka, więc pora na poznanie sposobów na poradzenie sobie z tym problemem. Oduczenie psa szczekania wymaga czasu i konsekwentnego postępowania. Należy również pamiętać, że nie ma jednego uniwersalnego sposobu na to, jak oduczyć psa szczekania.
Istotą rozwiązania problemu jest zrozumienie przyczyn jego występowania i umiejscowienie go w konkretnym kontekście. Wielu właścicieli, sąsiadów i osób z najbliższego otoczenia zrobi niemalże wszystko, aby dowiedzieć się, jak oduczyć szczekania psa w domu.
Jednym ze sposobów jest wprowadzenie komendy „cisza”. Jeśli widzimy, że pies zaczyna szczekać i robi to w coraz bardziej uciążliwy sposób, należy wypowiedzieć komendę i nagrodzić psa smakołykiem.
Inną metodą są natychmiastowe próby rozpraszania od razu, gdy tylko pies szczeka. W tym celu najlepiej sprawdzają się piszczące lub brzęczące zabawki, który dodatkowo wzbudzą w naszym pupilu ciekawość. Ten stan może być doskonałym motorem do zabawy, a także okazją do budowania więzi z psem.
Odpowiednia relacja właściciela z psem pozwala wyeliminować uczucie niepewności i zagrożenia. Szczekający pies w bloku to prawdziwe wyzwanie, dlatego należy wypróbować aż kilku sposobów.
Przede wszystkim zostawiajmy psa samego w domu po podaniu mu posiłku i spacerze, ponieważ wtedy mamy pewność, że fizjologiczne potrzeby naszego pupila zostały zaspokojone. Pamiętajmy o zostawieniu mu zabawek na czas naszej nieobecności.
Warto również włączyć mu spokojną muzykę i zostawić światło, jeśli przewidujemy powrót wieczorem. Wszystkie te czynności sprawią, że pies zyska poczucie bezpieczeństwa, co jest podstawą jego komfortu. Szczekający pies na posesji to kolejny częsty problem, z którym muszą się zmierzyć właściciele psa. W takim przypadku musimy bacznie obserwować psa i wychwycić momenty, w których szczeka. Jeśli jesteśmy pewni, że nikogo w pobliżu nie ma nikogo i szczekanie jest nieuzasadnione, należy szybko uciszyć psa. Pamiętajmy, aby nigdy nie krzyczeć! Stosujmy system komend i nagród. W ten sposób pies zacznie kojarzyć konkretne bodźce i wykształci odpowiednie reakcje. Pies zapamiętuje czynności powtarzane w sposób rutynowy.
Należy pamiętać, aby pies stróżujący miał zapewnione odpowiednie aktywności i czas na zabawę. Kolejnym często zadawanym pytaniem przez właścicieli psów jest to: jak oduczyć psa szczekania na inne psy? Wielu behawiorystów rekomenduje w tym celu system nagród, jednak zdarza się, że i ten jest zawodny. Dlatego najlepiej, jeśli podanie nagrody jest poprzedzone komendą lub innym bodźcem słuchowym. W wielu przypadkach receptą na sukces jest…kliker. To małe, niepozorne urządzenie dostępne w sklepach zoologicznych wydaje charakterystyczny odgłos, który pozwala pomoże przyciągnąć psa.
Każdemu kliknięciu powinno zawsze towarzyszyć wydanie przysmaku. Szczekające psy często mają poważniejsze problemy behawioralne, dlatego jeśli żadna z metod nawet pomimo ich powtarzania nie przynosi rezultatu to, warto zgłosić się z tym problemem do specjalisty. Lekarz weterynarii lub behawiorysta z pewnością pomogą znaleźć rozwiązanie. Sposób na szczekanie psa niezależnie od sytuacji to przede wszystkim konsekwencja i powtarzanie tych samych czynności do skutku.