Tężyczka poporodowa występuje nie tylko u ludzi, ale również u zwierząt, w tym także psów. To stan, który zagraża życiu suki oraz szczeniąt. Dlatego bardzo ważne jest błyskawiczne leczenie. Czym jest tężyczka u psa, jak się objawia i jak ją leczyć?
Tężyczka poporodowa – czym jest?
Tężyczka poporodowa, potocznie nazywana również rzucawką poporodową, to choroba metaboliczna, która charakteryzuje się hipokalcemią, czyli spadkiem poziomu wapnia w organizmie. Taki stan jest bardzo niebezpieczny dla czworonogów, zarówno suki, jak i młodych. Nieleczona hipokalcemia może doprowadzić do śmierci zwierząt. Niedobór wapnia jest wynikiem:
- nadmiernej podaży podczas ciąży. Dzieje się tak, ponieważ magazynowany w organizmie suki wapń, przeznaczany jest do budowania szkieletów płodów.
- utratą wapnia w trakcie laktacji.
Tężyczka poporodowa dotka najczęściej suki około 2-3 tygodni po porodzie. Największe predyspozycje mają suki małych i średnich ras. Częściej dotyka również te, które wychowują liczne mioty. W efekcie produkują większą ilość mleka. Tym samym z organizmu matki uwalnia się wapń. Tężyczka u psa nie ma podłoża genetycznego. Choć hodowcy czasami obserwują przypadki tężyczki u psów, których matka również chorowała.
Objawy tężyczki u psa
Pierwsze objawy tężyczki zauważa się zazwyczaj około 2-3 tygodni po porodzie , choć mogą się pojawić już pod koniec ciąży. Do najczęściej obserwowanych zalicza się:
- Skomlenie oraz popiskiwanie,
- Świąd głowy,
- Brak koordynacji,
- Duszności.
Ponadto, suka jest niespokojna, a nawet i agresywna. Mogą pojawić się drżenia mięśni, drgawki, skurcze mięśni, ślinotok oraz wzrost temperatury powyżej 40 stopni Celsjusza. Zdarzają się także wymioty oraz biegunki. Pupil przyjmuje pozycję leżącą i ma wyprostowane łapy. Można zauważyć również zmniejszoną świadomość psa, a nawet i jej brak. Czasami suczka po porodzie dyszy i ma problem z oddychaniem.
Pojawiają się także wytrzeszcz gałek ocznych, napady padaczkowe, a w skrajnych przypadkach nawet śpiączka. Jeśli u zwierząt występują objawy, konieczna jest natychmiastowa konsultacja z lekarzem weterynarii. Nieleczona tężyczka u psa błyskawicznie prowadzi do niewydolności oddechowej czy obrzęku mózgu. Skutkiem tego jest śmierć. Dlatego liczy się każda minuta oraz szybkie zdiagnozowanie choroby. Tym bardziej, że leczenie nie jest skomplikowane i przynosi szybkie efekty.
Leczenie tężyczki poporodowej u psa – jak przebiega?
Rozpoznanie tężyczki opiera się przede wszystkim na historii zdrowotnej psa, badaniu fizykalnym i objawach klinicznych. Bardzo ważny jest również wywiad z opiekunem. Jako właściciel poinformuj weterynarza o wszystkich niepokojących Cię sygnałach. Następnie lekarz weterynarii wykona badania biochemiczne krwi, które pozwolą określić surowicze stężenie wapnia i postawić diagnozę hipokalcemii.
Leczenie polega na podaniu psu preparatów wapniowych w dawce, którą zaleci weterynarz. Dostosowywana jest ona indywidualnie do wagi suki. Wapń podaje się dożylnie. W tym czasie suka powinna być cały czas monitorowania, ze względu na ryzyko w postaci wystąpienia objawów ubocznych ze strony układu sercowo-naczyniowego.
Na całe szczęście tężyczka poporodowa to choroba, którą szybko się leczy, a terapia lekami przynosi szybkie efekty. W przypadku, gdy u suki wystąpiły również objawy nerwowe, weterynarz zaleci leki uspokajające. W wielu przypadkach weterynarze zalecają odstawienie szczeniąt od matki na co najmniej pół dnia, a nawet i cały dzień. Wtedy młode karmi się systemem mieszanym, tak jak i u człowieka: mlekiem matki oraz specjalnymi preparatami mlekozastępczymi. Jeśli szczenięta są już dojrzałe, to warto całkowicie je odstawić i karmić wyłącznie mlekiem zastępczym. Jeśli u zwierzaka dodatkowo pojawiła się gorączka, zazwyczaj stosuje się płynoterapię oraz schładza się pupila poprzez zimne okłady, kąpiel czy stosując maty chłodzące.
Lekarz weterynarii może również podać pupilowi witaminę D3, ułatwiającej wchłanianie wapnia. Następnie należy monitorować poziom wapnia we krwi, najlepiej co tydzień. Jeśli tężyczka poporodowa jest szybko zauważona i zdiagnozowana, nie ma powodu do obaw. Leczenie pozwala na szybki powrót do zdrowia. W związku z tym obserwacja suki oraz szczeniąt, a także kontrolowanie ich przez weterynarza jest niezwykle istotna, zwłaszcza przez pierwsze tygodni. Dzięki temu jako opiekun jesteś w stanie zauważyć niepokojące sygnały i błyskawicznie zareagować.
Tężyczka a psia ciąża – profilaktyka
Tężyczka w ciąży lub po porodzie jest niebezpieczna dla pupili. Co więcej, hipokalcemia poporodowa może pojawić się u suki, która już ją miała przy wcześniejszej ciąży. Dlatego bardzo ważne są działania profilaktyczne. Co prawda, nie dają one gwarancji, że niedobory wapnia nie pojawią się, ale zmniejszają wystąpienie choroby. Przede wszystkim należy:
- Karmić psy wysokiej jakości karmą, która jest dostosowana do rasy, wieku psa, a także ciąży oraz laktacji,
- Wykonywać regularnie wykonywać podstawowe badania, najlepiej już w ciąży.
W przypadku badań można dowiedzieć się, jak duży będzie miot. przypadku większego, można ewentualnie przygotować się i mieć świadomość, ze może pojawić się tężyczka w ciąży lub tuż po porodzie. Warto również pamiętać, że podczas ciąży nie należy podawać doustnych suplementów wapnia, ponieważ mogą one dać odwrotny efekt do zamierzonego, czyli powodować a nie zapobiegać niedoborom wapnia po urodzeniu szczeniąt. Jeśli nie masz pojęcia, jaką karmę podawać, skonsultuj się z lekarzem weterynarii. Pomoże Ci dobrać odpowiednią, a także powie, jak ją dawkować.